Νέστος : Γαλάνη – Στενά Νέστου – Σταθμός Κρωμνικού – Έρημο χωριό Κρωμνικού

Αφετηρία	Πάρκινγκ χωριού Γαλάνη	Χωριό, 15 χλμ. από την Ξάνθη. Υψόμετρο 60 μ.
Κατάληξη	Εγκαταλελειμμένο χωριό Κρωμνικό	Ακατοίκητο. Υψόμετρο 500 μ.
Διάρκεια Διαδρομής	2 ώρες μέχρι τη διασταύρωση Κρωμνικού + 2:30 – 3:00 ώρες για την ανάβαση στο έρημο χωριό Κρωμνικό	Καθαρός Χρόνος Περπατήματος
Τύπος Διαδρομής	Μονοπάτι
Σήμανση	Καλή	Πινακίδες και σήμανση Ο6 και «Nestos – Rodopi Trial»
Νερό	Γαλάνη, Πηγή Κρωμνικού
Δυσκολία		Χωρίς δυσκολίες μέσα στα στενά του Νέστου. Ήπιο ανέβασμα μέχρι το έρημο χωριό Κρωμνικό

Οι τρεις μαίναδροι του Νέστου, στα Θρακικά Τέμπη

Τα στενά του Νέστου, γνωστά και ως Θρακικά Τέμπη, εκτείνονται ανάμεσα στους ορεινούς όγκους του νότιου τμήματος της οροσειράς της Ροδόπης. Ο ποταμός Νέστος σχηματίζει μια διαδρομή 22 χλμ. με συνεχείς μαιάνδρους, μέσα σε μία κοιλάδα μοναδικής φυσικής ομορφιάς, ένα πραγματικό μνημείο της φύσης, xαρακτηρισμένο ως «Αισθητικό Δάσος» από το 1979. Μέσα από τα στενά του Νέστου διέρχεται η η σιδηροδρομική γραμμή Τοξότες – Σταυρούπολη, αλλά και ένα από τα ομορφότερα πεζοπορικα μονοπάτια στην Ελλάδα και ένα από τα πιο περπατημένα του νομού Ξάνθης, το οποίο αποτελεί παρακλάδι του διεθνούς μονοπατιού Ε6 και του «Nestos – Rodopi Trial».

Πληροφορίες: Το διεθνές ορειβατικό μονοπάτι Ε6 αρχίζει από τη Σουηδία, διασχίζει την Ευρώπη μέχρι την ακτή της Αδριατικής και στη συνέχεια εισέρχεται στην Ελλάδα από την Ηγουμενίτσα και καταλήγει στη Σαμοθράκη.

Το πετρόχτιστο μονοπάτι των σιδηροδρομικών, δίπλα στις γραμμές του τρένου. Δεξιά ο Νέστος

Η διαδρομή συμπίπτει με το παλιό μονοπάτι των σιδηροδρομικών υπαλλήλων, μέσω του οποίου γινόταν η μεταφορά προσωπικού και υλικών κατά τη διάρκεια της κατασκευής της σιδηροδρομικής γραμμής. Το μονοπάτι κατασκευάστηκε το 1893, λίγο ψηλότερα από τη σιδηροδρομική γραμμή και σε πολλά σημεία διασταυρώνεται με αυτήν.

Πληροφορίες : Τη σιδηροδρομική γραμμή των στενών του Νέστου την κατασκεύασαν Γάλλοι μηχανικοί, από το 1896 έως το 1900, για να περνάει το περίφημο Orient Express, το οποίο εκτελούσε το δρομολόγιο Θεσσαλονίκη-Κωνσταντινούπολη.

Τα τούνελ των τρένων και το λιθόκτιστο μονοπάτι

Το τμήμα του μονοπατιού στο οποίο μπορούμε να πεζοπορήσουμε με ασφάλεια στα στενά του Νέστου είναι αυτό που συνδέει το χωριό Γαλάνη με τον σταθμό του Κρωμνικού. Μετά το σταθμό του Κρωμνικού, προς Λιβερά και μέχρι τη Σταυρούπολη, το μονοπάτι συνεχίζεται, ωστόσο σε κάποια σημεία περνάει μέσα από σήραγγές, από τις οποίες διέρχεται και το τρένο και δεν είναι καθόλου φρόνιμο να κάνουμε κάτι τέτοιο. Από το σταθμό του Κρωμνικού, θα ανέβουμε την πλαγιά μέχρι το εγκαταλελειμμένο χωριό του Κρωμνικού, από το οποίο περνάει δρόμος. Από εκεί, θα πρέπει να έχουμε φροντίσει για την περαιτέρω μετακίνηση μας. Η διαδρομή είναι καλά σηματοδοτημένη.

Η αρχή του μονοπατιού, στο πάρκινγκ της Γαλάνης – Δίπλα στο ποτάμι – Το μονοπάτι μέσα σε δάσος

Γαλάνη – Σταθμός Κρωμνικού

Αφετηρία για το πρώτο τμήμα της διαδρομής είναι το χωριό Γαλάνη, ένας οικισμός κοντά στους Τοξότες Ξάνθης, χτισμένος πλάι στις γραμμές του τρένου. Η είσοδος του μονοπατιού βρίσκεται στο τέλος του δρόμου που ξεκινάει μπροστά από τον σταθμό και καταλήγει δυτικά σε χώρο υπαίθριων δραστηριοτήτων και πάρκινγκ (περίπου 2 χλμ. απόσταση). Στην είσοδο του μονοπατιού υπάρχουν πινακίδες πληροφόρησης.

Το μονοπάτι από τη Γαλάνη μέχρι το σταθμό του Κρωμνικού καλύπτει μία απόσταση περίπου 5,5 χλμ. Τα πρώτα 3,5 χλμ. είναι δίπλα στο ποτάμι, ενώ τα υπόλοιπα μέσα σε πυκνόφυτη περιοχή. Κατά τη διάρκεια της πεζοπορίας, μπορούμε να ξεκουραστούμε στις αμμουδιές του Νέστου, να δροσιστούμε στο νερά,  να φωτογραφίσουμε πανέμορφα τοπία και να παρατηρήσουμε την ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα πανίδα και χλωρίδα της περιοχής. Δεν είναι απίθανο να συναντήσουμε αετούς και όρνεα, καθώς και άγρια άλογα.

Παγκάκι με θέα – Οι «Συμπληγάδες πέτρες» – Ο σταθμός του Κρωμνικού

Ξεκινάμε έχοντας τη ροή του ποταμού στα αριστερά μας. Ακολουθούμε το πετρόχτιστο και πολύ καλά συντηρημένο μονοπάτι, το οποίο σε αρκετά σημεία είναι λαξεμένο στα βράχια. Μετά από περίπου 20 λεπτά, φτάνουμε σε μια θέση με παγκάκια και ωραία θέα.

Συνεχίζουμε και μετά από λίγο το μονοπάτι μας κατεβάζει λίγο και μας οδηγεί σε δάσος με άγρια πουρνάρια. Ανεβαίνουμε ξανά και φτάνουμε στις «Συμπληγάδες πέτρες», ένα σχηματισμό μεγάλων βράχων, με πέρασμα ανάμεσά τους. Από τα παγκάκια μέχρι εδώ έχουμε περπατήσει περίπου 50 λεπτά.

Κατηφορίζουμε, φτάνουμε ξανά στο ποτάμι και ακολουθούμε το παραποτάμιο μονοπάτι. Το σκηνικό αλλάζει και γίνεται πλούσιο σε βλάστηση. Απομακρυνόμαστε και πάλι από την κοίτη, φτάνουμε στις γραμμές του τρένου και σε μία μικρή στοά και συνεχίζουμε ξανά δίπλα στο ποτάμι, μέσα σε πυκνή βλάστηση. Συναντάμε ξανά τις γραμμές και βρίσκουμε τη διασταύρωση για Κρωμνικό. Στο σημείο αυτό χρειάζεται προσοχή, γιατί η βλάστηση είναι πυκνή και μπορεί να έχει κρύψει τη σήμανση. Από τις «Συμπληγάδες πέτρες» μέχρι εδώ, έχουμε περπατήσει περίπου 50 λεπτά. Στις γραμμές, μπορούμε να κάνουμε αριστερά για 200 μ. και να φτάσουμε στο σταθμό του Κρωμνικού. Μετά από ακόμα 1 ένα χλμ. μπορούμε να βρούμε και την πηγή του Κρωμνικού.

Η διασταύρωση για Κρωμνικό – Στο μονοπάτι προς το χωριό Κρωμνικό  – Το έρημο χωριό Κρωμνικό

Σταθμός Κρωμνικού – Έρημο χωριό Κρωμνικού

Από τη διασταύρωση για Κρωμνικό, θα αφήσουμε τα στενά και θα ανέβουμε προς το έρημο χωριό του Κρωμνικού. Η διαδρομή τέμνει τη σιδηροδρομική γραμμή, ανηφορίζει και μπαίνει σε καλό λιθόστρωτο μονοπάτι, το οποίο ανεβαίνει απότομα στην αρχη και μετά πιο ομαλά, σε πλαγιά με πυκνό μεσογειακό θαμνώνα. Στη συνέχεια, το μονοπάτι μπαίνει στη ρεματιά, την οποία ακολουθεί μέχρι το οροπέδιο του Κρωμνικού και με κατάληξη το έρημο χωριό του Κρωμνικού, στο πάνω μέρος της κοιλάδας. Το ανέβασμα είναι εκτεθειμένο στον απογευματινό ήλιο, ειδικά το καλοκαίρι, λόγω του δυτικού προσανατολισμού και της διακοπτόμενης δασοκάλυψης, Από τη διασταύρωση μέχρι το έρημο χωριό, έχουμε περπατήσει 2:30 – 3:00 ωρες.

Στο έρημο χωριό, διακρίνεται ο κεντρικός δρόμος που κατηφορίζει προς τη ρεματιά, το παλιό πηγάδι, οι βρύσες, το σχολείο, καθώς και η εκκλησία του Αγίου Παντελεήμονα που έχει ξανακτιστεί πρόσφατα από τον Πολιτιστικό Σύλλογο. Λόγω της κλίσης του εδάφους, πολλά κτίρια είναι κτισμένα σε βαθμίδες. Γύρω από τα ερείπια του Κρωμνικού, μπορεί να συναντήσουμε άγρια άλογα, απογόνους αυτών που χρησιμοποιούσαν κάποτε οι κάτοικοι για τις ανάγκες τους.

Πληροφορίες : Μέχρι το 1923, το Κρωμνικό κατοικείτο από Μουσουλμάνους και ονομάζονταν Σαρνίτς. Με τις ανταλλαγές πληθυσμού κατοικήθηκε από Πόντιους πρόσφυγες από την Σαμψούντα και πήρε το σημερινό του όνομα. Η μόνη πρόσβαση για το χωριό ήταν ο σταθμός του τρένου, όμως οι κάτοικοι χρειάζονταν τουλάχιστον 2 ώρες περπάτημα για να ανέβουν στο χωριό. Η Σταυρούπολη προς την αντίθετη κατεύθυνση, απείχε άλλες τόσες ώρες. Ο κλήρος που δόθηκε στους νέους κατοίκους ήταν μικρός και κατάλληλος μόνο για καπνά. Σύντομα, το χωριό άρχισε να εγκαταλείπεται. Το 1965 έφυγαν και οι τελευταίοι κάτοικοι, το σχολείο έκλεισε και το Κρωμνικό ερημώθηκε. Οι φήμες για κρυμμένους θησαυρούς είχε ως αποτέλεσμα να καταστραφούν τα εγκαταλειμμένα σπίτια ακόμη γρηγορότερα.

Εναλλακτικά : Η διαδρομή μπορεί να γίνει και ανάποδα, με αφετηρία το έρημο χωριό του Κρωμνικού (έχοντας προηγουμένως εξασφαλίσει τη μετακίνησή μας μέχρις εδώ) και κατάληξη τη Γαλάνη. Αν δεν θέλουμε να ανέβουμε μέχρι το χωριό, μπορούμε επίσης να κάνουμε τη διαδρομή μέσα στα στενά, από τη Γαλάνη μέχρι τον σταθμό του Κρωμνικού, και να επιστρέψουμε από το ίδιο μονοπάτι ξανά στη Γαλάνη. Τέλος, μπορούμε να κατέβουμε την κοιλάδα του Νέστου με κανό – καγιάκ, με τη βοήθεια κάποιας από τις εταιρείες περιπέτειας που οργανώνουν τέτοιες δραστηριότητες.

Επισήμανση : Για χάρτες της περιοχής απευθύνεστε μόνο στα εξειδικευμένα καταστήματα. Σε κάθε περίπτωση ενημερωθείτε για τον τόπο και τις συνθήκες από τους Προσκόπους της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, τους τοπικούς Ορειβατικούς Συλλόγους, τα καταφύγια, την Τοπική Αυτοδιοίκηση κλπ.