Παγγαίο : Μεσορόπη – Βοσκόβρυση – Καταφύγιο ”Στέργιος Χατζηγεωργίου” – [Αυγό]

 

Αφετηρία	Μεσορόπη	Χωριό στους πρόποδες του Παγγαίου, 40 χλμ. από την Καβάλα, Υψόμετρο 350 μ.
Κατάληξη	Καταφύγιο ”Στέργιος Χατζηγεωργίου”	Κοιλάδα του Ορφέα Παγγαίου (Οροπέδιο), Υψόμετρο 1.750 μ.
Διάρκεια Διαδρομής	5:00 – 5:30 ώρες	Xρόνος πορείας χωρίς τις στάσεις
Τύπος Διαδρομής	Μονοπάτι, Δασικός Δρόμος
Σήμανση	Καλή	Πινακίδες, σημάδια μονοπατιού
Νερό	Ναι	Στη Μεσορόπη, από το ρέμα στους καταρράκτες, στη Βοσκόβρυση
Δυσκολία		Διαδρομή με συνεχή κλίση μέχρι την έξοδό της στο δρόμο. Ψηλή βλάστηση σε μερικά σημεία

Το Παγγαίο όρος είναι μεγάλος ορεινός όγκος της Ελλάδας που εκτείνεται στους νομούς Καβάλας και Σερρών. Στο βουνό και στις γύρω από αυτό περιοχές υπάρχουν πολλές και μεγάλες πηγές, καθώς και ρέματα που τροφοδοτούνται από το βουνό. Η υψηλότερη κορυφή του είναι το “Μάτι” με υψόμετρο 1.956 μ.

Πληροφορίες : Κατά την ελληνική μυθολογία το όρος αρχικά ονομαζόταν Καρμάνιον, για να ονομαστεί μετέπειτα Παγγαίον από τον Παγγαίο, γιο του θεού Άρη και της Κριτοβούλης.  Το Παγγαίο αναφέρεται συχνά από τις αρχαίες ελληνικές και λατινικές πηγές και ήταν ιδιαίτερα φημισμένο για τα αργυρωρυχεία και χρυσωρυχεία του, καθώς και για τη ναυπηγήσιμη ξυλεία που παρείχαν τα δάση του. Ακόμη περίφημα ήταν τα εκατόφυλλα τριαντάφυλλα που φύονταν σε αυτό. Ο Αισχύλος στην τραγωδία ”Πέρσαι” αναφέρει το όρος Παγγαίο στην περιγραφή της πορείας που ακολούθησαν οι ηττημένοι Πέρσες. Στην κορυφή του βρισκόταν το φημισμένο ιερό του Διονύσου, το οποίο είχαν υπό τον έλεγχό τους οι Σάτρες. Το Παγγαίο είναι επίσης γνωστό για τα «ακιδογραφήματα» ή τα «βραχογραφήματα», που αποτελούν σχεδιάσματα πάνω σε γρανίτη ή ασβεστόλιθο, συνηθέστατα στο ύπαιθρο, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις και μέσα σε σπήλαια. Παριστάνουν ζώα, ανθρώπους, αγρίμια του δάσους αλλά οι αρχαιολογικές γνώσεις για αυτά είναι ελάχιστες. Το Παγγαίο είναι επίσης γνωστό ως το Χρυσοφόρο Παγγαίο λόγω των πλούσιων κοιτασμάτων χρυσού και αργύρου που εκμεταλλεύτηκε στην αρχαιότητα ο Φίλιππος Β’ Βασιλιάς των Μακεδόνων. Μια απο τις εισόδους των μεταλλείων είναι ακόμα διακριτή, λίγο πριν το Καταφύγιο Χατζηγεωργίου επί του παλαιού ορεινού δρόμου.

Αν και το Παγγαίο δεν είναι ένα από τα ψηλά, αλπικά βουνά της Ελλάδας, διαθέτει εξαιρετικές περιπατητικές διαδρομές που μας δίνουν την ευκαιρία να γνωρίσουμε το βουνό και τις ομορφιές του. Η διαδρομή που θα ακολουθήσουμε σήμερα κινείται μέσα στο φαράγγι της Μεσορόπης και αποτελεί μία από τις πιο αισθητικές διαδρομές του Παγγαίου.

Το μονοπάτι της Μεσορόπης, μέχρι την έξοδό του στην Κοιλάδα του Ορφέα, είναι μια διαδρομή που περιλαμβάνει δάσος, νερά, καταρράκτες, βάθρες και το ενδιαφέρον σπήλαιο της Βοσκόβρυσης. Έχει αναδειχθεί – αξιοποιηθεί, εδώ και πολλά χρόνια από το Δασαρχείο Καβάλας, με πλήθος παρεμβάσεων όπως ξύλινα γεφυράκια, κάγκελα, σκαλοπάτια, παγκάκια κλπ.

Μεσορόπη – Βοσκόβρυση

Η διαδρομή ξεκινά από τη Μεσορόπη, το όμορφο και δραστήριο χωριό στους πρόποδες του Παγγαίου. Αφού διασχίσουμε όλο τον οικισμό, ακολουθώντας τις σχετικές πινακίδες, μπαίνουμε σε χωματόδρομο και στο τέλος του φτάνουμε σε χαρακτηριστικό πλάτωμα. Σύντομα, μετά από 500 περίπου μ., θα συναντήσουμε πινακίδα πληροφόρησης. Αν κάνουμε μία μικρή παράκαμψη δεξιά θα δούμε την περιοχή ‘Νιβριός’, γύρω από μία μικρή λίμνη, όπου γίνεται ο Αγιασμός των Υδάτων τα Θεοφάνεια. Η όμορφη βάθρα προσφέρεται για δροσιστικές βουτιές.

Συνεχίζοντας, μετά από 200 μ. θα δούμε την πρώτη ξύλινη γέφυρα, όπου υπάρχει επίσης μία μικρή βάθρα. Συνεχίζουμε την ανηφορική πορεία, συναντάμε χαρακτηριστικό κιόσκι, διασχίζουμε έκταση με φτέρες (Προσοχή : το καλοκαίρι η έντονη βλάστηση μπορεί να κρύψει σημεία του μονοπατιού), ενώ ταυτόχρονα απομακρυνόμαστε κάπως από το ρέμα. Μισή ώρα από το κιόσκι συναντάμε παγκάκι με χαρακτηριστικό πλάτανο, που αποτελεί καλό σημείο για μία σύντομη στάση.

Μισή ώρα αργότερα, σε υψόμετρο 650 μ., λίγο μετά από έναν όμορφο καταρράκτη που αξίζει την στάση μας, θα περάσουμε το ποτάμι από τη δεύτερη γέφυρα, αφήνοντάς το στα δεξιά μας. Το μονοπάτι έχει ήδη αρχίσει να ανηφορίζει  και  με τη βοήθεια των διαμορφωμένων σκαλιών μας οδηγεί (αφού προσπεράσουμε σάρα με πέτρες) στη συμβολή δύο ρεμάτων σε χαρακτηριστικό πλάτωμα με πλατάνια και παγκάκι. Ακολουθώντας το αριστερό ρέμα, συναντάμε ξανά το νερό που σχηματίζει όμορφα δαντελωτά σχέδια καθώς κυλά στους βράχους. Στο σημείο αυτό συναντάμε και βρύση (δεν είναι βέβαιο ότι έχει νερό τους καλοκαιρινούς μήνες) ενώ υπάρχει και παγκάκι για ξεκούραση. Συνεχίζοντας, σε υψόμετρο 840 μ., περνάμε για τρίτη και τελευταία φορά το ποτάμι. (Προσοχή να μην ακολουθήσουμε τα σκαλιά στα αριστερά που υπάρχουν πριν τη γέφυρα).

Αφήνοντας το ποτάμι πίσω μας, βγαίνουμε σε ξέφωτο με την ονομασία “Πουλιάνα”. Εδώ το καλοκαίρι χρειάζεται προσοχή, λόγω της ψηλής φτέρης που κάνει δυσδιάκριτο το μονοπάτι. Με διαδοχικά ζικ-ζακ στη γυμνή πλαγιά, προσπερνάμε ένα ακόμα παγκάκι και μια κατεστραμμένη καλύβα για να ξανασυναντήσουμε τα ξύλινα κάγκελα του μονοπατιού. Αυτά, θα μας οδηγήσουν με ασφάλεια, πρώτα μέσα στο δάσος με τις οξιές και, στη συνέχεια, αφού κατηφορίσουν την πέτρινη σκάλα και περάσουν σύρριζα τη βάση των βράχων, ανηφορίζουν για να φτάσουμε στη  σπηλιά της Βοσκόβρυσης (οι ντόπιοι την ονομάζουν Βοσκότρυπα ή Τσομπάνσουί). Από το χωριό μέχρι εδώ χρειαζόμαστε περίπου 3 – 3.30 ώρες.

Πληροφορίες : Το σπήλαιο «Βοσκόβρυση» ( ή “Τσομπάν Σουί”) διανοίγεται σε μάρμαρα και ασβεστόλιθους της Γεωτεκτονικής Μάζας Ροδόπης («ενότητα Παγγαίου»). Είναι στην πραγματικότητα μια καρστική πηγή υπερπλήρωσης, ένα υπόγειο ποτάμι δηλαδή. Η είσοδος στο σπήλαιο είναι εφικτή μόνο τις περιόδους, που οι βροχοπτώσεις είναι λιγοστές, αφού τους υπόλοιπους μήνες το σπήλαιο πλημμυρίζει. Το μήκος του σπηλαίου είναι 132,5 μ. Η είσοδος σε αυτό γίνεται μέσω ενός μικρού ανοίγματος που έχουν δημιουργήσει οι καταπτώσεις ογκόλιθων της οροφής του σπηλαίου.  Μπορούμε να επισκεφτούμε το πρώτο τμήμα, αλλά με προσοχή και σύνεση.

Βοσκόβρυση – Καταφύγιο “Στέργιος Χατζηγεωργίου”

Έχοντας ξεκουραστεί και δροσιστεί στην Βοσκόβρυση συνεχίζουμε την πορεία μας στο μονοπάτι με κατεύθυνση Βορειοανατολική, τραβερσάροντας την ράχη που έχουμε μπροστά μας ακολουθώντας τη σήμανση που αποτελείται από σιδερένιους στύλους με το σήμα του μονοπατιού. Αφήνοντας πίσω μας το δασωμένο κομμάτι, κινούμαστε στην υποαλπκή ζώνη, με έντονη κλίση, με στόχο μας τον ασφαλτοστρωμένο δρόμο που έρχεται από την Ελευθερούπολη.

Βγαίνοντας στο δρόμο, θα έχουμε εμπρός μας το Αυγό, στο οποίο μπορούμε να ανέβουμε ακολουθώντας απευθείας τη ράχη. Αν πάλι επιλέξουμε να πραγματοποιήσουμε την ανάβασή του αργότερα, κινούμαστε, αριστερά, πάνω στην άσφαλτο μέχρι το σημείο που τελειώνει η άσφαλτος και από εκεί με χωματόδρομο προς το καταφύγιο “Στέργιος Χατζηγεωργίου” που το βλέπουμε μπροστά μας.

Πληροφορίες : Το καταφύγιο “Στέργιος Χατζηγεωργίου” βρίσκεται στην κοιλάδα του Ορφέα στα 1.750 μ., απέναντι από το παλιό χιονοδρομικό κέντρο του Παγγαίου. Μπορεί να φιλοξενήσει μεγάλες ορειβατικές ομάδες αφού διαθέτει 60 κρεβάτια καθώς και μεγάλη τραπεζαρία και σαλόνι. Διαθέτει πρόχειρη κουζίνα χωρίς όμως πόσιμο νερό. Η θέρμανση του καταφυγίου γίνεται με ηλεκτρικά σώματα και τζάκι. Διαχειριστής του καταφυγίου είναι ο Σ.Χ.Ο. Καβάλας.

Επισήμανση : Για χάρτες της περιοχής απευθύνεστε μόνο στα εξειδικευμένα καταστήματα και ενημερωθείτε για τις τοπικές συνθήκες από τους Προσκόπους της Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης, τους υπεύθυνους των καταφυγίων, τους ορειβατικούς συλλόγους κλπ.