Τα Τζουμέρκα είναι ένα βουνό για γερά πόδια. Αποκομμένα από τον κόσμο και τις συχνές επισκέψεις και περικυκλωμένα από τις πανύψηλες κορφές της Νότιας Πίνδου, χωρίζουν τους νομούς Τρικάλων και Αρτας και είναι ένας τόπος όμορφος που μας προκαλεί να τον περπατήσουμε και να τον γνωρίσουμε.
Τα Θεοδώριανα είναι χωριό του νομού Άρτας χτισμένο στις πλαγιές των ανατολικών Τζουμέρκων, σε υψόμετρο 960 μ., πολύ κοντά στα σύνορα της Ηπείρου με τη Θεσσαλία. Είναι καταπράσινο, έχει 209 μόνιμους κατοίκους (απογραφή 2011) και περιστοιχιίζεται από έλατα, κέδρους, πλατάνια και καρυδιές. Σημαντικότερο αξιοθέατο της περιοχής είναι οι ύψους 25 μ. διπλοί καταρράκτες της Σούδας, που σχηματίζονται στον ποταμό Άσπρη Γκούρα.
Πληροφορίες : Το όνομά Θεοδώριανα φαίνεται πως απηχεί την αρχαία πόλη Θεοδωρία του βασιλείου της Αθαμανίας, η οποία καταστράφηκε από τους Ρωμαίους το 167 π.Χ. Η ακριβής τοποθεσία της αρχαίας πόλης αγνοείται, δεν αποκλείεται όμως να βρισκόταν στην περιοχή των σημερινού χωριού, σύμφωνα με τον Άγγλο τοπογράφο και περιηγητή William Martin Leake (1810). Τα Θεοδώριανα αναφέρονται από το 1695 σε φορολογικό κατάλογο των Βενετών. Στην Τουρκοκρατία είχαν δικό τους σχολείο (1793), ενώ απέφυγαν τη μόνιμη οθωμανική κατοχή, αποτελώντας κατά καιρούς καταφύγιο για τον Κατσαντώνη ή για μέλη της οικογένειας Μπότσαρη.
Θεοδώριανα – Ρέμα ΜαρκςΌσο βρισκόμαστε στα θεοδώριανα, μπορούμε να αφιερώσουμε λίγο χρόνο για να περιηγηθούμε στο πανέμορφο φαράγγι του Παπαχρήστου. Οι ντόπιοι το λένε και «ρέμα Μαρκς», καθώς η παράδοση θέλει τον Μάρκο Μπότσαρη να καταφεύγει σε αυτό, μετά την πτώση του Σουλίου.
Για να φτάσουμε ως την αρχή του μονοπατιοού, πρέπει να διανύσουμε με αυτοκίνητο ή με τα πόδια μια απόσταση 2,5 χλμ περίπου, ξεκινώντας από την πλατεία του χωριού στο δρόμο προς Άρτα (υπάρχει πινακίδα). Περνώντας τη διασταύρωση για το εργοστάσιο εμφιάλωσης νερού, βγαίνουμε από το κομμάτι του δρόμου με τα έλατα και σε μια δεξιά στροφή συναντάμε ταμπέλα που μας οδηγεί αριστερά σε δασικό δρόμο. Ακολουθούμε για λίγο τον δασικό δρόμο, δεξιά του λόφου, συναντάμε νέα ταμπέλα και στρίβουμε δεξιά. Εδώ είναι η αρχή του μονοπατιού. Κατηφορίζοντας μπαίνουμε στην καρδιά του «Ελατιά» (πυκνό ελατόδασος) και καταλήγουμε σε ένα μικρό ξέφωτο. Σε ορισμένα σημεία, υο μονοπάτι είναι αρκετά απότομο, αλλά καλά σηματοδοτημένο. Ακολουθώντας το ρέμα και τα σημάδια δεξιά, περνάμε με προσοχή μια πεζούλα που έχει ασφαλιστεί με συρματόσχοινο. Το τέλος της πεζούλας μας οδηγεί στο ρέμα.
Το αποτέλεσμα μας αποζημιώνει, καθώς φτάνουμε στους μικρούς, συνεχόμενους καταρράκτες και στις λίμνες που σχηματίζουν. Το φως του ήλιου µόλις και µετά βίας διαπερνά τα πυκνά πλατάνια που τις σκεπάζουν. Το καλοκαίρι, οι πιο τολμηροί ολοκληρώνονουμε την εμπειρία μας με μια βουτιά στα κρύα βουνίσια νερά. Η επιστροφή μπορεί να γίνει κυκλικά και πιο ξεκούραστα. Γυρίζουμε πίσω και συναντάμε το ξέφωτο μετά το πρώτο πέρασμα του ρέματος, το οποίο βρήκαμε κατεβαίνοντας. Στο σημείο που ξεκινά η εναλλακτική διαδρομή για την επιστροφή, υπάρχει ταμπέλα «Προς χωριό». Η κυκλική διαδρομή ακολουθεί το ρέμα από την απέναντι όχθη και μας βγάζει στο σημείο από όπου ξεκινήσαμε. Συνολικός χρόνος πορείας περίπου 2 ώρες, χωρίς την άσφαλτο, με την επιστροφή. Το μονοπάτι είναι καλά σηματοδοτημένο. Το νερό δεν είναι πόσιμο.
Θεοδώριανα – Καταρράκτες Σουδας
Επιστρέφοντας στα Θεοδώριανα, επικεντρωνόμαστε στη βασική μας διαδρομή. Το μονοπάτι ξεκινά από εδώ, περνάει από τους καταρράκτες της Άσπρης Γκούρας και τα ορεινά βοσκοτόπια της Κωστηλάτας και θα μας οδηγήσει στην κορυφή των Τζουμέρκων. Με υψόμετρο 2.393 μ. και δύσκολο ανάγλυφο, το Καταφίδι αποτελεί μία πρόκληση. Η διαδρομή είναι μακριά, διασχίζοντας αλπικά τοπία, με γενικά δυτικά κατεύθυνση. Η σήμανση είναι πυκνή, τόσο στην ανάβαση όσο και στην κατάβαση. Πινακίδες υπάρχουν από την πλατεία μέχρι την έξοδο του χωριού. Σήματα υπάρχουν συνεχώς, κυρίως πάνω σε βράχια και σε ορισμένα σημεία, στις αλλαγές κατεύθυνσης, υπάρχουν κόκκινα η άσπρα βέλη η κόκκινες γραμμές.
Ο πρώτος μας στόχος είναι το σήμα κατατεθέν του χωριού και πόλος έλξης πολλών επισκεπτών, οι περίφημοι καταρράκτες της Σούδας, από τους μεγαλύτερους στην Ελλάδα. Από την πλατεία του χωριού, ακολουθούμε τον ανηφορικό δρόμο αριστερά και πάνω από την πέτρινη βρύση. Σε περίπου 300 μ., φτάνουμε στο Δημοτικό Σχολείο και βρισκόμαστε σε διασταύρωση, έχοντας δεξιά μας μια πέτρινη βρύση. Ο τσιμεντένιος δρόμος στα αριστερά οδηγεί κι αυτός στους καταρράκτες, παρέχοντας τη δυνατότητα, το μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής να γίνεται και με αυτοκίνητο. Ακολουθούμε το δρόμο στα δεξιά, που οδηγεί στο μονοπάτι το οποίο και ακολουθούμε (στη βρύση υπάρχει ταμπέλα), έχοντας δίπλα μας ένα αυλάκι νερού. Αφήνουμε πίσω μας τα τελευταία σπίτια και φτάνουμε σε διασταύρωση με ένα μικρό εικονοστάσι. Ακολουθούμε το σηματοδοτημένο μονοπάτι μέσα στο δάσος, έχοντας πάντα δίπλα και αριστερά μας το αυλάκι. Επενδυμένη με ξύλινα γεφυράκια, σκάλα και κουπαστή στα δύσκολα σημεία, σε ένα ορεινό τοπίο με ιδιαίτερο κάλλος, η διαδρομή είναι άνετη και θα μας οδηγήσει μετά από 1 ώρα στους δίδυμους καταρράκτες. Το θέαμα είναι μεγευτικό. Τα νερά του ποταμού Άσπρη Γκούρα, παραπόταμου του Αχελώου, γκρεμίζονται εντυπωσιακά από ύψος 25 μ., αφού πρώτα χωρίσουν στα δύο.Καταρράκτες Σουδας – Άσπρη Γκούρα
Στους καταρράκτες υπάρχει ξύλινη πινακίδα που οδηγεί στο μονοπάτι για την Άσπρη Γκούρα. Το μονοπάτι περνά αριστερά και πάνω από τους καταρράκτες και για κάποιο διάστημα ανηφορίζει μέσα σε πυκνό ελατόδασος, έχοντας στα δεξιά του το ποτάμι. Βγαίνοντας από το ελατόδασος ακολουθούμε την κοίτη από αριστερά και φτάνουμε στις πηγές «Άσπρη Γκούρα». Απέναντι απ’ το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, του Αϊ-Λια για τους ντόπιους, σε υψόμετρο 1.450 μ., μέσα από τα έγκατα της γης ξεπηδούν αφρισμένα τα παγωμένα νερά του «Γκούρα». Πρόκειται για ένα από τα πιο θεματικά τοπία στη λεκάνη των Θεοδωριάνων. Ο «Γκούρας» μόλις έχει αρχίσει το πανέμορφο ταξίδι του. Δίπλα στις παγωμένες πηγές και κάτω απ’ τον τεράστιο έλατο, βρίσκεται ένα φιλόξενο βλαχοκόνακο. Από τους καταρράκτες μέχρι τις πηγές, έχουμε περπατήσει 30 λεπτά.
Άσπρη Γκούρα – ΚωστηλάταΣτο σημείο αυτό, το μονοπάτι εγκαταλείπει την κοίτη του ποταμιού και ανηφορίζει αριστερά και λοξά μέσα από μια συστάδα με έλατα, μέχρι το ανάραχο, με καταπληκτική θέα. ‘Εχοντας περπατήσει περίπου 15 λεπτά από τις πηγές, συναντάμε το μονοπάτι που έρχεται από τον Προφήτη Ηλία και μας οδηγεί σε λίγο στην κάτω Κωστηλάτα ή Κουστελάτα (1.450 μ). Από εδώ και πάνω, δεν υπάρχουν δέντρα και το τοπίο γίνεται πιο άγριο και πιο εντυπωσιακό.
Στην κάτω Κωστηλάτα, συναντάμε τον αγροτικό δρόμο που έρχεται από τα Θεοδώριανα. Στο τρίστρατο, ακολουθούμε το μεσαίο στρατί, που ανεβαίνει στη ράχη για την πάνω Κωστηλάτα. Για περίπου 200 μ., κινούμαστε πάνω στο δρόμο, μέχρι την επόμενη στροφή. Εκεί, αφήνουμε το δρόμο και ξαναπαίρνουμε το μονοπάτι στα δεξιά. Ανηφορίζουμε για λίγο και τραβερσάρουμε ομαλά στην ισοϋψή, προσεγγίζοντας το βάθος του ρέματος. Μπροστά μας έχουμε τις κορυφές και οι κλίσεις αρχίζουν να μεγαλώνουν. Εδώ έχουμε δύο επιλογές. Μπορούμε είτε να ανέβουμε αριστερά στην πλαγιά, να πιάσουμε τον χωματόδρομο και να φτάσουμε στη στάνη Κόντη (1.800 μ), είτε να συνεχίσουμε ανεβαίνοντας από το ρέμα και να φτάσουμε στην πηγή Κιάφα (1.850 μ., από τον Ιούλιο και μετά συνήθως στερεύει) και ακριβώς από πάνω στη στάνη Κιάφα. Στην πάνω Κωστηλάτα βόσκουν περίπου 5.000 από τα 15.000 πρόβατα της περιοχής. Οι πληροφορίες μας λένε ότι καλό είναι να αποφύγουμε τη στάνη Κιάφα, αν έχουν ανέβει τα πρόβατα (συνήθως αυτό συμβαίνει από τον Ιούλιο και μετά), εκτός αν θέλουμε να ανοίξουμε διάλογο με τα τσοπανόσκυλα. Και στη στάνη Κόντη μπορεί να έχει κοπάδια και σκυλιά που κάνουν φασαρία, άλλωστε αυτή είναι η δουλειά τους, αλλά αυτά έχουν τη φήμη ότι είναι ακίνδυνα. Ανηφορίζουμε προς τη στάνη Κόντη, μέχρι να συναντήσουμε το δρόμο (1.900 μ). Από το σημείο στο οποίο βγήκαμε από το μονοπάτι των πηγών μέχρι εδώ, έχουμε περπατήσει περίπου 2 ώρες. Κωστηλάτα – Κορυφή ΚαταφίδιΕδώ επίσης έχουμε δύο επιλογές. Είτε να κινηθούμε δεξιά, πάνω στο νεροφαγωμένο χωματόδρομο, για περίπου 500 μ. και λίγο πριν τη στάνη να πάρουμε το μονοπάτι αριστερά (σήμανση στις πέτρες), το οποίο θα μας οδηγήσει στο Καταφίδι από τη βόρεια κόψη και το διάσελο, είτε να συνεχίσουμε ευθεία πάνω στα πράσινα λιβάδια και να ανεβούμε στην κορυφή από την νότια κόψη. Η πρώτη επιλογή είναι η κλασσική και πιο βατή. Η κόψη λίγο πριν το Καταφίδι χρειάζεται προσοχή. Η δεύτερη επιλογή κινείται για αρκετή ώρα πάνω στα βράχια και την κορυφογραμμή και είναι πιο δύσκολη αλλά και πιο θεαματική. Μπορούμε να ανέβουμε από την αριστερή νότια κόψη και να κατέβουμε από τη βόρεια. Από τη στάνη Κόντη μέχρι την κορυφή, χρειαστήκαμε 1:30 έως 2:00 ώρες ανάβαση.
Το Καταφίδι ή Πυραμίδα όπως την ονομάζουν οι Θεοδωριανίτες, λόγω του σχήματος της πρωινής σκιάς της, είναι η ψηλότερη κορυφή του βουνού. Αν η μέρα είναι καθαρή, από εδώ βλέπουμε την Άρτα, τα Γιάννενα, τον Όλυμπο και το Βελούχι. Δεξιά μας αναπτύσσεται η κορυφογραμμή των Τζουμέρκων μέχρι και την Στρογγούλα. Απολαμβάνουμε τη θέα μετά τη μεγάλη προσπάθεια που κάναμε. Η επιστροφή γίνεται από τον ίδιο δρόμο, με προσοχή και σύνεση.
Εναλλακτικά, μπορεί να γίνει και διάσχιση, με κατάληξη το χωριό Καταρράκτης. Αν το αποφασίσουμε, αυτονόητο είναι ότι πρέπει να ανεβάσουμε σακίδια τουλάχιστον μέχρι το διάσελο και μετά την κορυφή να πέσουμε δυστικά προς τον Καταρράκτη, πιθανότατα με μία διανυκτέρευση ενδιάμεσα στο Ορειβατικό Καταφύγιο.
Επισήμανση : Για χάρτες της περιοχής απευθύνεστε μόνο στα εξειδικευμένα καταστήματα. Σε κάθε περίπτωση ενημερωθείτε για τον τόπο και τις συνθήκες από τους Προσκόπους της Βορειοδυτικής Ελλάδας, τους τοπικούς Ορειβατικούς Συλλόγους, τα καταφύγια, την Τοπική Αυτοδιοίκηση κλπ.
Πηγή: www.theodoriana.com
Αξιολογήσεις
Clear filtersΔεν υπάρχει καμία αξιολόγηση ακόμη.