Κόζιακας: Περτουλιώτικα λιβάδια – Καταφύγιο Κόζιακα – Κορυφή Χατζηπέτρος (Αστραπή)

Αφετηρία	Περτουλιώτικα λιβάδια	Οροπέδιο, 8 χλμ. από την Ελάτη Τρικάλων. Υψόμετρο 1.150 μ.
Κατάληξη	Κορυφή: Χατζηπέτρος ή Αστραπή	Υψόμετρο 1.901 μ.
Διάρκεια Διαδρομής	3:30 – 4:00 ώρες	2.30 – 3.00 μέχρι το Καταφύγιο και από εκεί 1.00 μέχρι την κορυφή
Τύπος Διαδρομής	Μονοπάτι, Δασικός δρόμος, Τρακτερόδρομος
Σήμανση	Καλή γενικά	Μαύρα τρίγωνα σε κίτρινο πλαίσιο
Νερό	Ναι	Με επιφύλαξη στη θέση Κοπάνες, στη θέση Αρβανίτες και στο καταφύγιο (βρύση Μπακόλα)
Δυσκολία

Η κορυφογραμμή του Κόζιακα στο πρώτο φως της ημέρας

Διασχίζοντας το θεσσαλικό κάμπο με κατεύθυνση προς την κεντρική Πίνδο, το πρώτο βουνό που ορθώνεται μπροστά μας είναι ο Κόζιακας. Ο Κόζιακας ή Κερκέτιον όρος αποτελεί τμήμα της νότιας Πίνδου, με την οποία συνδέεται στα δυτικά, ενώ ανατολικά καταλήγει στον Θεσσαλικό κάμπο.  Είναι ένα πανέμορφο μακρόστενο βουνό, που εκτείνεται από την Καλαμπάκα στα βόρεια μέχρι την Πύλη Τρικάλων στα νότια. Αποτελεί έναν φυσικό τοίχο, πίσω από τον οποίο μένουν κρυφές οι υπόλοιπες κορυφές, με το μήκος της ενιαίας ράχης του να ξεπερνά τα 25 χλμ.

Περπατώντας στα ορεινά λιβάδια

Το βουνό είναι πυκνά δασωμένο στο μεγαλύτερο τμήμα του. Στις ανατολικές και δυτικές πλευρές του υπάρχουν πυκνά δάση με φυλλοβόλα ενώ πιο ψηλά επικρατούν παντού τα έλατα. Σχηματίζει πανέμορφα μικρά οροπέδια και αποτελεί σημαντικό βιότοπο για την καφέ αρκούδα. Η κορυφή του βουνού ονομάζεται Χατζηπέτρος ή Αστραπή και αγγίζει τα 1.901 μ. Στον Κόζιακα υπάρχουν αρκετές πεζοπορικές διαδρομές τόσο προς την κορυφή, όσο και περιμετρικά, καθώς κι ένα μονοπάτι που διασχίζει το μεγαλύτερο μέρος της βραχώδους κορυφογραμμής. Σε αρκετά σημεία των διαδρομών έχουν κατασκευασθεί κιόσκια για τους πεζοπόρους και τους ορειβάτες.

Πληροφορίες : Στις πλαγιές του Κόζιακα είναι χτισμένες δύο πολύ αξιόλογες Ιερές Μονές ο Άγιος Βησσαρίων και η Μονή Βυτουμά.

Το χωριό της Ελάτης

Αφήνοντας πίσω μας το χωριό Πύλη Τρικάλων (20 χλμ. από τα Τρίκαλα), φτάνουμε στην Ελάτη (15 χλμ. από την Πύλη), η οποία είναι το κεφαλοχώρι και το πιο τουριστικό χωριό της περιοχής. Οι ντόπιοι την αποκαλούν ακόμα με την παλιά της ονομασία «Τίρνα».  Ο σημερινός οικισμός είναι χτισμένος λίγο ψηλότερα από το παλιό χωριό, στα 901 μ., το οποίο κάηκε από τους Γερμανούς το 1943, ως αντίποινα για τη δράση των ανταρτών. 

Πληροφορίες : Η Πύλη Τρικάλων δικαιολογεί απόλυτα το όνομά της, καθώς είναι στισμένη ακριβώς στο σημείο όπου οι πλαγιές του Κόζιακα και του Ίταμου συναντιούνται και δημιουργούν ένα φυσικό σημείο εισόδου για τους ορεινούς όγκους.

Τα Περτουλιώτικα λιβάδια

Από την καταπράσινη Ελάτη ακολουθούμε τον δρόμο για το χωριό Περτούλι και μετά από 8 χλμ. φτάνουμε στα Περτουλιώτικα λιβάδια, ένα πανέμορφο οροπέδιο σε υψόμετρο 1.150 μ. το οποίο είναι το πιο επισκέψιμο σημείο του βουνού. Εδώ θα συναντήσουμε το Χιονοδρομικό Κέντρο Περτουλίου, το οποίο λειτουργεί σπάνια και μόνο τους κρύους χειμώνες, καθώς έχει κατασκευαστεί σε χαμηλό υψόμετρο. Εδώ επίσης λειτουργεί κέντρο για υπαίθριες δραστηριότητες.

Πληροφορίες : Γύρω από τα λιβάδια απλώνεται το περίφημο Πανεπιστημιακό Δάσος Περτουλίου το οποίο έχει εν πολλοίς διασωθεί από την υλοτομία. Διοικείται από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και στις εγκαταστάσεις του λειτουργεί τμήμα της Σχολής Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος. Στην περιοχή ισχύουν αρκετές απαγορεύσεις για τη μετακίνηση μέσα στο δάσος, οι οποίες ωστόσο δεν φαίνεται να τηρούνται. Μελανό σημείο αποτελούν οι σιδερένιοι φράχτες, οι οποίοι έχουν τοποθετηθεί από το Πανεπιστήμιο ή το Δασαρχείο και έχουν αρχίσει να σκουριάζουν, αποτελώντας κίνδυνο για τα ζώα που κινούνται στην περιοχή.

Χιονοδρομικό Περτουλίου – Ξύλινο γεφύρι – Τα λιβάδια

Χιονοδρομικό Κέντρο Περτουλίου (Περτουλιώτικα λιβάδια) – Σκάλα – Αρβανίτες – Καταφύγιο Κόζιακα

Τα Περτουλιώτικα λιβάδια είναι η αφετηρία για την πιο επισκέψιμη και πιο σύντομη διαδρομή μέχρι το καταφύγιο και από εκεί για την ανάβαση στην κορυφή Χατζηπέτρος ή Αστραπή (1.901 μ.). Η διαδρομή ξεκινά από τη βάση του Χιονοδρομικού Κέντρου, σε υψόμετρο 1.171 μ., ακριβώς απέναντι από το μικρό εκκλησάκι του Αγίου Παύλου. Από το πάρκιγκ διασχίζουμε τα λιβάδια και περνάμε απέναντι από το μικρό ξύλινο γεφυράκι. Ακολουθούμε για λίγο προς τα δεξιά τον δασικό δρόμο και σύντομα τον αφήνουμε, ακολουθώντας το μονοπάτι στα αριστερά μας, μέσα στο πυκνό ελατόδασος. Μετά από 200 μ., το μονοπάτι συναντά και πάλι δασικό δρόμο το οποίο αυτή τη φορά ακολουθούμε προς τα αριστερά.

Πινακίδα – Τραβερσάροντας την πλαγιά – Ανάβαση

Μετά από περίπου 800 μ., συναντάμε έναν άλλο δασικό δρόμο. Απέναντι μας υπάρχει ξύλινη ταμπέλα που γράφει “ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ”.  Από εδώ, μπαίνουμε στο μονοπάτι, το οποίο αρχικά ανηφορίζει ανάμεσα στα έλατα και τις οξιές και στη συνέχεια κινείται όλο δεξιά τραβερσάροντας ήπια τις δυτικές πλαγίες του βουνού, με κατεύθυνση νότια – νοτιοανατολικά. Μικρά ρυάκια, κρυμμένα ξέφωτα , αγριολούλουδα και θεόρατα ψηλά δένδρα είναι το σκηνικό που βλέπουμε μπροστά μας, έχοντας ακόμα θέα προς το χιονοδρομικό και τα Περτουλιώτικα λιβάδια. Μετά από περίπου 1 ώρα, ανηφορίζουμε και φτάνουμε στην τοποθεσία Σκάλα, κάτω από ένα κατακόρυφο βράχο και ξεκινάμε την ανάβαση κινούμενοι ανατολικά.

Βρύση – Στάνη – Τελευταίο ανέβασμα για το καταφύγιο

Σε λίγο, φτάνουμε σε ένα επίπεδο οροπέδιο, στην τοποθεσία Αρβανίτες και λίγο παρακάτω στην ομώνυμη βρύση. Στη συνέχεια, η πορεία μας γίνεται βορινή και τραβερσάρει τις πλαγιές, καθώς το δάσος γίνεται όλο και πιο αραιό. Το μονοπάτι συνεχίζει ανάμεσα σε ορεινά λιβάδια και μικρές συστάδες από ψηλά δένδρα, αποκαλύπτοντας όλο και περισσότερο την ομορφιά της φύσης. Φτάνουμε σε μία στάνη, όπου βλέπουμε να τερματίζει δασικος δρόμος που έρχεται από τα Περτουλιώτικα λιβάδια. Το μονοπάτι γυρίζει δεξιά σε ράχη και μας οδηγεί στη δεύτερη απότομη σκάλα. Μία τελευταία μικρή ανάβαση ανάμεσα στα βράχια βρίσκει  έξοδο και μας οδηγεί στο οροπέδιο του καταφυγίου. Εδώ μπορούμε να διανυκτερεύσουμε, γα να συνεχίσουμε την επόμενη ημέρα για την κορυφή.

Το καταφύγιο του Κόζιακα – Σήμανση μονοπατού – Το καταφύγιο με χιόνι

Το καταφύγιο του Κόζιακα βρίσκεται σε υψόμετρο 1.750 μ. στην τοποθεσία Μπακόλα, στη βάση της κορυφής. Με μέτριο περπάτημα, από το Χιονοδρομικό Κέντρο του Περτουλίου μέχρι το καταφύγιο απαιτούνται 2:30 – 3.00 ώρες περπάτημα. Η σήμανση – κίτρινα τετράγωνα με μάυρο τρίγωνο – σε γενικές γραμμές είναι καλή, αν και αν και σε μερικά σημεία, οι πινακίδες έχουν καταστραφεί.

Πληροφορίες : Το καταφύγιο του Κόζιακα (https://www.koziakasrefuge.gr/) διαθέτει χώρο υποδοχής, τραπεζαρία, τζάκι, κουζίνα, τουαλέτες, ντουζιέρες και κοιτώνα 35 κλινών, κατόπιν συνεννόησης. Έξω από το καταφύγιο υπάρχει η πηγή Μπακόλα με τρεχούμενο νερό. Το καταφύγιο εγκαινιάστηκε το 1959 και έκτοτε το διαχειρίστηκαν και το συντήρησαν τοπικοί σύλλογοι και φορείς, ώσπου καταστράφηκε από πυρκαγιά.  Μετά τη φωτιά, το καταφύγιο  επισκευάστηκε και ανακαινίστηκε τόσο εσωτερικά, όσο και στον περιβάλλοντα χώρο.

Θέα προς το καταφύγιο ανεβαίνοντας για την κορυφή – Σημαία και υψομετρικό στα 1.901 μ.

Καταφύγιο Κόζιακα – Κορυφή Χατζηπέτρος  ή Αστραπή (1.901 μ.)

Μετά το καταφύγιο, το μονοπάτι δεν είναι σηματοδοτημένο. Αρχικά περπατάμε δίπλα σε μικρό ρέμα και κινούμαστε ανεβαίνοντας προς την κορυφή. Διασχίζουμε την τελευταία συστάδα από έλατα και βγαίνουμε οριστικά στο αλπικό πεδίο. Φτάνοντας στα 1.830 μέτρα, συναντάμε το σηματοδοτημένο μονοπάτι που έρχεται από την Ελάτη, το οποίο και ακολουθούμε στα αριστερά μας, μέχρι την κορυφή Χατζηπέτρος ή Αστραπή (1.901 μ.), όπου βρίσκεται τριγωνομετρικό σημείο σε τσιμεντένιο κολωνάκι.

Κορυφή Χατζηπέτρος ή Αστραπή, Κόζιακας

Από το καταφύγιο μέχρι την κορυφή θα χρειαστούμε περίπου 1.00 ώρα. Η ικανοποίηση της ανάβασης και η εξαιρετική θέα προς τον Όλυμπο, τον Κίσσαβο, την λίμνη Πλαστήρα, τα Άγραφα και τα Τζουμέρκα μας αποζημιώνουν.

Πρόταση : Η ανάβαση στον Κόζιακα θα μπορούσε να συνδυαστεί με μία περιήγηση στα μονοπάτια των Μετεώρων (βλ. σχετική διαδρομή)

Επισήμανση : Για χάρτες της περιοχής απευθύνεστε μόνο στα εξειδικευμένα καταστήματα. Σε κάθε περίπτωση ενημερωθείτε για τον τόπο και τις συνθήκες από τους Προσκόπους της Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας, τους τοπικούς Ορειβατικούς Συλλόγους, τα καταφύγια, την Τοπική Αυτοδιοίκηση κλπ.